َشورکردن عمدی آب

بحران آب در کشور به طور کامل توجه مسئولان آب و محیط زیست کشور را به خود جلب کرده و توجه آنان را از بحران دیگری که عبارت از پدیده "شور کردن عمدی آب" است منحرف کرده تا آخرین منابع آب شیرین توسط صنایع و تاسیسات ساختمانی به سرعت تبدیل به آب شور شود.

منابع آب های شیرین که طی هزاران سال در زیر لایحه های سطحی زمین تشکیل شده است و در فلات خشک ایران حداقل درپنج هزار سال گذشته ساکنان این سرزمین را حیات بخشیده است و موجب خلق تمدن شکوهمند ایرانی شده است، طی پنجاه سال اخیر در معرض تخریب های متعدد قرار گرفته است.البته همگان با مهمترین فرآیند تخریب این منابع یعنی حفر دهها هزار حلقه چاه مجاز و غیر مجاز و برداشت بی رویه آب بیش از ظرفیت تجدید پذیری ذخایر آبی آشنا هستند که البته خطر بزرگی برای منابع آبی کشور به شمار می رود.اما بحران بزرگی که در سایه این بحران پنهان مانده است پدیده "شور کردن عمدی منابع آبی" است که متاسفانه مهمترین و در دسترس ترین منابع آب های شیرین شهر های بزرگ را در معرض تهدید و تخریب قرار داده است.

• شوری عمدی آب، چرا؟

پدیده شور کردن عمدی منابع آبی به یک فن آوری قدیمی قرن نوزدهم مربوط است که همچنان در کشور رایج است.تاسیسات گرمایش و سرمایش ساختمان ها و فعالیت هزاران دیگ بخار در صنایع کوچک و بزرگ کشور موجب بروز پدیده ای می شود که کارکرد این تجهیزات را مختل کرده و تا توقف کامل آنها ادامه می یابد.این پدیده عبارتست ازتشکیل لایه های رسوب آب در جدار لوله ها، شیرآلات و سایر تجهیزات حرارتی و صنعتی.
در قرن نوزدهم برای کاهش نرخ رسوب گذاری در تاسیسات و صنایع از فن آوری تبادل یونی استفاده می شد تا با تزریق نمک در منبعی که رزین در آن ذخیره شده است میزان کلسیم آب کاهش یافته و نرخ رسوب گذاری(تشکیل کریستال های کلسیم) در تاسیسات کاهش یابد.در این فرآیند بطور مثال در یک ساختمان بزرگ سالانه هشت هزار کیلوگرم پودر نمک در 70 هزار لیتر آب حل شده و سپس آب شور پس از دو یا سه روز گردش در سیستم حرارتی به چاه فاضلاب سرازیر می شود.این فرآیند معمولا هشت تا ده بار در هر ماه تکرار می شود.
اگرچه این فن آوری در چندین دهه قبل در کشور های توسعه یافته منسوخ شده و فن آوری های مدرن جایگزین آن شده است، اما در کشور ما شیک ترین و جدیدترین برج های تجاری و اداری و صنایع تازه تاسیس در تاسیسات خود همچنان از فن آوری قرن نوزدهمی استفاده می کنند و این فن آوری در تاسیسات تمامی ساختمان های وزارت نیرو،سازمان حفاظت محیط زیست، صنایع، بهداشت، دانشگاه ها و... کشور در حال کار است و سالانه میلیون ها کیلوگرم نمک از معادن کویر با کامیون به ساختمان ها و شهرهای بزرگ حمل می شود و پس از شور کردن آب های شیرین و استفاده در تاسیسات به چاه ها و منابع آبی شهری سرازیر می شود.

این فرایند عظیم مخرب آب در کشور تنها قسمت نخست سناریو است و قسمت دوم آن تزریق میلیون ها لیتر اسید برای حل رسوب باقی مانده در تاسیسات و صنایع است که فرایند شور کردن عمدی آب تنها روند آن را کند کرده است. میزان استفاده از اسید برای یک ساختمان بزرگ نیز در حدود دوهزار لیتر اسید در سال می باشد. اما ابعاد اسید شویی در صنایع بسیار بزرگتر است و باتانکرهای بزرگ، اسید رابا لوله ها پمپ آن به داخل مبدل های حرارتی و سایر تجهیزات پمپ می کند و سپس آب اسیدی به چاه های فاضلاب سرازیر می شوند.

سالانه بین 5 تا 20 درصد نرخ شوری در شهرها و نواحی صنعتی افزایش یافته و در شرایط کنونی بحران خشکسالی اثرات مخرب "شور کردن عمدی" منابع آب های شیرین اهمیت پیشگیری از این پدیده را برجسته تر می سازد.
پدیده شوری تدریجی منابع آبی شیرین موجب هزینه های سنگین نمک زدایی برای تامین آب شرب شهرها می شود در حالیکه وابستگی شهرها به منابع آب های زیر زمینی افزایش می یابد. فرایند انتقال نمک به شهرها باساخت ساختمان های جدید و افزایش جمعیت نیز افزایش می یابد.

تاثیر منفی دیگر شور کردن آبها بر خاک حاصلخیز نواحی نزدیک به شهرها است زیرا با آبیاری با آبهای شور، نمک در خاک رسوب کرده و میزان شوری خاک افزایش می یابد.بر اثر افزایش میزان نمک در خاک،تولیدات کشاورزی کاهش یافته تا جایی که دیگر امکان کشت و زراعت کاملا از بین می رود.بنابراین فرایند انتقال نمک از معادن به شهرها و استفاده در تاسیسات ساختمانی و صنایع موجب خسارت سنگین به حوزه آب های شیرین و کشاورزی کشور می شود.

در حالیکه پدیده مخرب "شور کردن عمدی آب " سیل آسا منابع آب های شیرین را تخریب می کند، واکنش مدیران حوزه آب به این پدیده بسیار آرام و تقریبا خنثی است.به این معنی که نخست این پدیده را امری اجتناب ناپذیر می دانند و گویا نسبت به آن تسلیم شده اند، دوم آنکه نسبت به روش های پیشگیری رویکرد مناسب و در خوری نشان نداده و یا اگر اقدامی شده به افکار عمومی اطلاع رسانی نشده است.

البته شاید یکی از دلایل پنهان ماندن فرایند مخرب "شور کردن عمدی آب" این نکته باشد که این عمل در زیرزمین های ساختمان ها انجام می شود که کارشناسان، مدیران و مردم کمتر ممکن است به آنجا بروند و شاهد چنین عملی باشند و هرگاه مهندسی در تاسیسات حضور یابد، تنها نگرانی او عملکرد تاسیسات و تامین سرمایش یا گرمایش ساختمان است.

• یک فن آوری برای پیشگیری

طراحی و بومی سازی فن آوری رسوب زدایی باشیوه الکترونیکی که جایگزین "شور کردن عمدی آب" است در ابتدای سال 1388توسط یک شرکت دانش بنیان به مدیریت منابع آب ایران و سازمان حفاظت محیط زیست گزارش شده است، مکاتبات و جلسات کارشناسی با مدیریت آب ده ماه طول می کشد تا در دی ماه همان سال مدیریت مرکز تحقیقات وخودکفایی صنعتی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور این فن آوری را به مدیران عامل تمامی شرکت ها ی آب و فاضلاب شهری و روستایی سراسر کشور با عنوان "جهت اطلاع و بهره برداری" معرفی می کند.

اما طی چهار سال کوچکترین اقدام عملی در حوزه آب در زمینه ی ترویج و یا حمایت از این فن آوری بومی سازی شده و ملی به عمل نمی آید و پیشگیری از روند مخرب "شور کردن عمدی آب" همچنان بدون مدیریت رها می شود. حتی انتشار خبر ابداع و تولید انبوه این فن آوری در شهریور 1389در خبرگزاری ایرنا و چند خبرگزاری رسمی و روزنامه های سراسری نیز نتوانست در مدیریت آب و محیط زیست کشور تحرک و واکنش ایجاد کند. طی پنج سال اخیر فرصت طلایی جلوگیری از شور کردن عمدی میلیون ها لیتر آب شیرین از دست رفته است.

در حالیکه در کشور های توسعه یافته با روش های گونائون در پی حفظ و نگهداری منابع آبی شیرین به عنوان ذخایر مهم حیات و دارایی های استراتژیک هر کشور هستند، متاسفانه مدیریت آب و محیط زیست کشور نسبت به انتقال سالانه میلیون ها کیلوگرم نمک از کویر به شهرها و "شور کردن عمدی منابع آبی شیرین" تاکنون گزارشی ارائه نکرده اند.

         دکتر داود صفائی
*مدیر عامل شرکت دانش بنیان بهرشد

http://www.hamshahrionline.ir/service/Environment

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

«باید درباره آب گفت‌وگو کنیم» «بحران آب؛ عوامل و پیامدهای آن در سیاست، اقتصاد، فرهنگ و جامعه»

نابه‌سامانی‌های ناشی از برنامه‌ها و اقدامات توسعه و نوسازی، و خصایص شیوه زیست ایرانیان، تأثیرات خود را بر حیات جمعی ایرانیان بر جای گذارده‌اند و از جمله عوارض ناشی از آن‌ها، تخریب محیط زیست و پیدایش بحران‌هایی است که بحران آب از جمله آن‌هاست. توسعه پایدار در جریان توسعه مغفول مانده و امروز مشکلات عدیده‌ای بروز کرده‌اند. مشکلاتی که هزینه‌هایشان در درازمدت بسیار بیشتر از منافع کوتاه‌مدت برنامه‌هایی است که باعث بروز این مشکلات شده‌‌اند. آلودگی آب‎ها و سواحل، نابودی دریاچة ارومیه و زاینده‌رود و کاهش چشم‌گیر آب در کارون و ارس، از بین رفتن بسیاری از تالاب‎ها و آبراهه‌ها حاصل این نوع ناهماهنگی و عدم تعادل در روابط و مناسبات انسان و محیط بوده است.

http://iwpri.ir/vdcjftevzuqe8.sfu.html
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

بحران آب در شرایط امروز کشور به پدیده خشکسالی و کاهش بارندگی اتلاق می شود. در حالی که منظور ما از بحران آب آلودگی و تخریب منابع آبی کشور است که بحرانی سهمناک تر و مخرب تر است آثار تلخ آن به تدریج نمایان می شود و زندگی نسل آینـده را تهدیـد می کند.
امروزه یکی از مخرب ترین آلودگی های منابع آب، استفاده از اسیدها، نمک و رزین برای شست و شوی رسوب آب در تاسیسات ساختمان ها و صنایع است که سالانه دهها میلیون لیتر اسید و هزاران تن نمک را راهی چاهها و شبکه فاضلاب می کند. در حالی که با فن آوری های جدید از جمله فن آوری رسوب زدایی با روش الکترونیکی از آلودگی منابع آبی می توان پیشگیری کرد. به همین دلیل در این بخش اخبار، مقالات و مطالبی که به پدیده آلوده کردن آب و منابع آبی کشور مربوط می شود گردآوری و ارایه می شود باشد تا با جلب توجه افکار عمومی و مسولان، فرهنگ پیشگیری از آلودگی آب گسترش و غنا یابد .

---

همشهری: ابداع مخترع ایرانی برای رسوب‌زدایی آب

دانش > تحقیق‌و‌ تولید - گروه دانش و سلامت- زهرا رفیعی:

یک مخترع ایرانی موفق به ساخت نمونه داخلی ضدرسوب الکترونیکی شد.

این دستگاه با اتصال به تأسیسات حرارتی- برودتی ساختمان‌ها، ورزشگاه‌ها، هتل‌ها و ماشین‌آلات صنعتی و صنایع گوناگون می‌تواند مانع از ایجاد رسوبات آب بر جداره لوله‌ها شود. ابراهیم صفایی در گفت‌و‌گو با خبرنگار همشهری گفت: استفاده از این فناوری به طور متوسط موجب کاهش مصرف 40درصد گاز، 20درصد برق و 10درصد آب می‌شود. رسوب آب مانند عایق عمل کرده و از تبادل حرارت در تأسیسات جلوگیری می‌کند. . ...

ادامه

---

پیشگیری از آلودگی آبها با فن آوری نوین و ملی

مهندسی آب - سالانه میلیون ها لیتر انواع اسید، و مواد شیمیایی به همراه هزاران تن نمک برای مبارزه با رسوب آب در لوله ها، تاسیسات و ماشین آلات صنعتی مصرف می شود. این حجم عظیم مواد آلاینده از طریق چاهها و شبکه های فاضلاب وارد منابع آبهای زیرزمینی شده و خسارات جبران ناپذیری به محیط زیست و منابع آبی کشور وارد می سازد. ...

ادامه

---

هشدار « ابتکار» نسبت به افزايش تبخیر آب

گروه خبر- رئیس سازمان محیط زیست ایران، برای سومین بار در دو ماه گذشته، نسبت به «افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای، گرم شدن هوا و سقوط شاخص‌های محیط زیست» در کشور هشدار داد. معصومه ابتکار عنوان کرده است که «ایران هفتمین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در جهان است که این مساله دمای هوای کشور را بین ۱/۵ تا ۳ درجه سانتی گراد افزایش داده است.» او همچنین تاکید کرد که به دنبال افزایش دمای هوا باید منتظر «تغییر الگوهای اقلیمی و تبخیر بیشتر آب» نیز بود. ...

ادامه

---

گزارش ناسا از وضعیت آب در ایران

خبرگزاری مهر- مدير مركز منطقه‌اي مديريت آب شهري از گزارش ناسا مبنی بر کاهش 144 کیلومترمکعبی حجم آب شیرین خاورمیانه در طول 6سال خبر داد و گفت: ممکن است منابع آبی ایران در آینده به وضعیت امروز دریاچه ارومیه دچار شود. همایون مطیعی گفت: كاهش 144كيلومتر مكعبي حجم آب شيرين خاورميانه در طول 6 سال و كاهش حجم آب‌هاي شيرين باعث می‌شود، كشور در آينده با تشديد بحران آب روبه‌رو شود و در آينده‌اي نزديک ممكن است، وضعيت آب كشور مشابه وضعيت درياچه اروميه شود. مدير مركز منطقه‌اي مديريت آب شهري به گزارشي كه به تازگي از سوي ناسا در خصوص منابع آبي خاورميانه منتشر شده است، اشاره كرد و گفت: در محدوده سال‌هاي 2003 تا 2009 در بخش‌هايي از نواحي دجله و فرات (ايران، سوريه، تركيه و عراق)، 144 كيلومترمكعب آب شيرين از بين رفته و از ذخاير آبي منطقه كم شده است.

---

جازموریان آینده بختگان بود و بختگان آینده ارومیه:

وبلاگ > درویش، محمد - به نظر می‌رسد یک دومینوی مرگ در بین تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور به راه افتاده؛ بازی شومی که از جازموریان و هامون در خاور کشور شروع شد؛ با مرگ گاوخونی و بختگان و طشک و کم جان و مهارلو و ارژن و کافنر و پریشان در مرکز کشور ادامه یافت و می‌رود تا با کویر ارومیه در شمال باختری وطن به پایان رسد! چرا؟ یادداشت پیش رو، زنهاری است بر روندی نگران‌کننده که توانایی کارایی سرزمین را به شدت در ایران امروز تحلیل برده و آن را در برابر افزایش شمار ایرانیان آینده، بی‌دفاع‌تر می‌سازد ...

ادامه

---

نجات دریاچه ارومیه ۳۹۰۰ میلیارد تومان می‌خواهد

تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۴ شهريور ۱۳۹۲ ساعت ۱۵:۲۸ مسعود باقرزاده کریمی معاون دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست درباره مصوبات کارگروه ویژه دریاچه ارومیه در گفت‌و‌گو با ایران اظهار داشت:‌ در این نشست مقرر شد هر چه سریعتر اقدامات کلیدی که در گذشته در قالب ستاد و کارگروه‌ها برای نجات ارومیه تدوین شده است مورد بازنگری و بررسی قرار گیرد و در ۲ ماه مهلتی که دکتر روحانی رئیس جمهور تعیین کرده‌اند، به این برنامه‌ها جامه عمل بپوشانیم.

ادامه

---

مدیرعامل آبفای کشور:

بیش از540 شهر در کشور در معرض تنش آبی قرار دارند

بندرعباس- ایرنا- مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با اشاره به آسیب های جدی ناشی از خشکسالی های اخیر به منابع آبی شهرهای کشور، گفت: هم اکنون بیش از 540 شهر در اقصی نقاط ایران در معرض تنش آبی قرار دارند.

‌بحران آب را جدی بگیریم!

انسان از گذشته های دور با آب پیوندی مستحکم دارد. منابع آب در شکل گیری اکثر تمدن ها دارای نقش مهم و حیاتی است به گونه ای که بخشی از آئین ها و مراسم ملل مختلف درباره این مایع مهم و حیاتی می باشد . اهمیت آب نزد مللی که در نقاط کم آب جهان زندگی می کرده اند و می کنند بسیار بیش از سایر ملل است . یهودیان نیز که خاستگاه آنها در زمره نقاط کم آب جهان قرار می گیرد برای آب ارزش ویژه ای قائل هستند . اولین نوشته مکتوبی که از ساخت مخازن آب و نگهداری آن موجود می باشد احتمالاً همان است که در کتاب مقدس ذکر شده و مربوط به حضرت سلیمان است . این نوشته به ساخت یک دریاچه مصنوعی و حوضهای برنجین برای نگهداری آب اشاره می دارد. (کتاب اول پادشاهان باب هفتم آیات 23 تا 46) در قسمتی از نمازهای سه گانه یهودیان (شحریت – مینحا- عرویت) خداوند به خاطر وزش باد و نزول باران به موقع در زمستان و شبنم در بهار ستایش می گردد . در شمع اسرائیل (שמע ישראל) که از مهمترین بخشهای نماز یهودیان می باشد لطف و مرحمت خداوند با نزول باران به موقع و خشم و قهر وی با خشکسالی و بسته شدن درهای آسمان تجلی می یابد.

ادامه

رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی



بحران آب و آلودگی باید دغدغه ملی شود

 
رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی گفت: مشکلی به نام بحران کمبود آب و آلودگی منابع آبی باید از یک مساله ستادی و دولتی به دغدغه‌ای ملی در کشور تبدیل شود.
به گزارش خبرنگار ایسنا، احمد کبیری در جریان بازدید رییس سازمان حفاظت محیط زیست از سازمان نظام مهندسی کشاورزی و جلسه مشترک مسئولان دو سازمان اظهار کرد: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی می‌تواند به بهبود وضعیت بهره‌برداران بخش کشاورزی از طریق ورود فارغ‌التحصیلان به بخش و آموزش کشاورزان کمک کند که امیدواریم این امر در برنامه ششم جدی‌تر پیگیری شود و با تغییر نگاه و رویکرد همراه باشد.
وی افزود: مسائل زیست محیطی و بحران آب از حوزه یک دستگاه دولتی و ستادی باید خارج شود و به دغدغه‌ای ملی در کشور تبدیل شود، چرا که در حال حاضر نه تنها بحران کمبود آب در کشور وجود دارد بلکه وضعیت منابع آبی از نظر آلایندگی بسیار نگران‌کننده است و باید همه دستگاه‌های دولتی و مردم دست به دست هم دهند تا این مشکل حل شود.(EC
رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی تاکید کرد: سازمان حفاظت از محیط زیست می‌تواند از ظرفیت سازمان نظام مهندسی و کشاورزی و منابع طبیعی که بیش از 200 هزار عضو فارغ‌التحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دارد در مسائل مرتبط با محیط زیست و حفظ منابع پایه آب و خاک استفاده کند.
وی اظهار کرد: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی اقدامات قابل توجهی طی سال‌های اخیر فعالیت خود انجام داده است که می‌توان به راه‌اندازی شبکه توزیع نهاده‌های کشاورزی (کود و سم) اشاره کرد تا بتواند کود و سموم وارداتی به کشور را از مبدأ گمرکات کشور تا مصرف در مزارع کشاورزی مانیتورینگ رصد و کنترل کند.
به گفته کبیری استانداردسازی تولیدات کشاورزی یکی دیگر از الزامات این بخش است، چرا که سلامت محصولات کشاورزی با صحبت‌هایی که کارشناسان درباره سونامی سرطان در کشور مطرح می‌کنند ارتباط دارد و می‌تواند ارتقای سلامت محصولات کشاورزی از بروز این سونامی پیشگیری کند.
رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در پایان پیشنهاد کرد که بخش اندکی از یارانه هزینه شده حدود 8000 میلیارد تومانی کشور در هر سال در حوزه آب و خاک را که صرف اجرای طرح‌هایی مانند آبیاری تحت فشار می‌شود، به پیوست نرم‌افزاری و آموزشی بهره‌برداران به بخش کشاورزی اختصاص داده شود تا اعضای سازمان نظام مهندسی کشاورزی نیز بتوانند از این طریق به اصلاح الگوی مصرف آب و نهاده‌های کشاورزی کمک کنند.


برچسب : محیط زیست ، بحران آب ، کشاورزی

World water council
شورای جهانی آب
امروزه بحران آب واقعیتی است. اما این بحران ناشی از نبود آب کافی برای برآورده ساختن نیازهای ما نیست ، بلکه ناشی از مدیریت غلط آب است.
آب باید به عنوان یک اولویت مهم شناخته شود.
در حالی که جمعیت جهان در قرن بیستم سه برابر شده است ، استفاده از منابع تجدید پذیر آب شش برابر شده است.طی 50 سال آینده جمعیت جهان به میزان 40 تا 50 درصد افزایش خواهد داشت.این رشد جمعیت توام با روند صنعتی شدن و شهرنشینی - منجر به افزایش تقاضا برای آب خواهد شد و برای محیط زیست پیامدهای جدی خواهد داشت.
هفتمین همایش جهانی آب از 12 تا 17 آوریل 2015 (23 تا 28فروردین 1394 )در کشور کره برگزار شد.در این همایش 40000 نفر از 168 کشور جهان از جمله ایران شرکت داشتند.


برچسب : بحران آب ، مدیریت  آب